TÈMA DE LA CATEGORIA ADULTAS

 

HÈITAS LAS HÈSTAS : Reputacion de las Hèstas

On van las Hèstas ? Com har las Hèstas ?

Nul n'ac sap pas .

Qu'ei la lor magia, lo lor astre, e lo lor risc.

 

De qué son hèitas ?

 

De qué ? De qui, meilèu ? De vosauts !

De vosauts, de nosauts, de tu, de jo, de totas lo qui « que hèn las Hèstas ».

Que son las Hèstas qui'vs haràn.

 

Com ne parlar ?

 

Lhevat enfasi o nostalgia, ne's ved pas mei .

Las Hèstas qu'èran pluraus, los aquí moleculars o massivas.

Fragilizadas peu lor trionfe medish.

Acceleracion tots los solèrs : temps, velocitat, violéncias (violéncia sociau au prumèr cap, véder liberalisme), gais illimitats (hèstas), consciéncias tostemps de mei en mei modificadas (substàncias), decibèls (la soa), dinc a l'elocucion ordinària, e avetz remarcat ?

Tostemps mei haut, tostemps mei gran, tostemps mei hòrt, mei luenh (véder vita ordinària o espòrt de haut nivèu).

 

Formidable desfís lançat a las Hèstas.

 

Quau reflexion collectiva e dictan ? La deus responsables, purmèr – comitat de las Hèstas, Vila de Baiona, gardians de la patz, servicis municipaus, associacions, pompièrs, agents deu netejament, centres sanitaris, peñas, fanfaras, que'n passi, ne'm i coneishi pas guaire…

Eqüacion a dètz e ueit inconegudas. Beròjas trobalhas com « la jornada shens sono »

 

L'expansion de l'univèrs qu'ei en plea acceleracion, tostemps inexplicada, e que's voleré que las Hèstas anèssen la lor rotina com si d'arren n'èra pas ?

Enfança retrobada, doç deliri d'un monde invertit, las Hèstas qu'an a còps aires de Batèu briac .

 

Quau reflexion collectiva e dictan ? La deus responsables, purmèr – comitat de las Hèstas, Vila de Baiona, gardians de la patz, servicis municipaus, associacions, pompièrs, agents deu netejament, centres sanitaris, peñas, fanfaras, que'n passi, ne'm i coneishi pas guaire…

Despuish la lor invencion en 1932, las Hèstas que son lo microbiote de la lor epòca.

E, en un sens, que's defenen plan .

 

Autanlèu 1932, que son creadas de totas pèças .

Federacion voluda de las hèstas de quartièrs (sus hons de crisi e de caumatge), concors immediat de las associacions, patronatges, Aviron, ASBattite, fanfaras, mei lo club plan limitat deus qui practicavan dejà Pampalona, tot lo petit

pòble de la vila (essenciau) que jòga lo jòc .

A las terrassas deus Cafès Grans, quauques borgés esclairats que  se'n regaudeishen, en siropejant un Clacquesin. Mei tard, que's convertiràn a las Hèstas .

 

Aqueth prodigi que sufigó a los créder suu pic vienudas de la Nueit deus Temps e de las espugas d'Isturitz o Oxocelhaya. E partint, etèrnas o quasi.

 

Dusau legenda urbana, autanlèu 1933, un article de jornau que l'atèsta : « las Hèstas ne son pas mei çò qui èran ». Dejà ! Qu'An– jamei estadas çò qui èran.

Que càmbian com un cèu sus Niva.

 

Qu'ei dab aquera piperada de contradiccions divertissentas, d'ipotèsis

comicas e de credenças absurdas, qui's cau desmesclar.

Qu'aurí volut har entà vosauts lo men pròpi istoric de las Hèstas despuish 1949

(qu'èi 4 ans, que figuri en « japonés » sus un carri deu Corso florit) ; lo de las lors

reputacions contrastadas au briu deus temps ; l'istoric de la lor vitalitat

sensacionau. Que m'i soi perdut .

 

Las Hèstas que son multiplas, que's disen au plurau, arcuelhent lo pèc com 

hèn pèc lo plan senat.

D'on aqueth partatge literari de manuscrits – lo Concors Literari de las Hèstas

de Baiona en tres lengas –, mosaïc tindaire, testimoniatges cantats, dont la

qualitat e la diversitat d'amassa, autanlèu la prumèra edicion, n'aurén pas devut

suspréner.

Ua auta faiçon de har las Hèstas ? Que se n'inventa cada ser .

Que sufitz de jogar lo jòc.

 

Francis Marmande

President de Jurada deu Concors Literari de las Hèstas de Baiona

 

 

 

TÈMA PRÈTZ   DEUS LICEANS

 

Escríver las hèstas.

Escríver shens descríver.

A la literatura, preferir la leugeretat

D'un fandango.

Dia ! E puish hèitas çò qui'vs voletz,

Que potoatz qui voletz,

Qu'entratz dens la dança

Tota enviada despassant

10000 signes (espacis comprés)

Ne poirà pas, qu'ei domau,

ESTAR PRES EN COMPTE

Las hèstas ?

Ne's ditz pas la hèsta, enqüèra mensh la feria…

Non : que's ditz las hèstas, au plurau.

Las hèstas ? que son mila, un milion,

Ua centena, tres amigas en goguette,

Dus amorós sols au monde,

Aqueths sètaquí qui cantan,

Los «companhs» qui's sap

Retrobar a òra que fixa …

Un momentòt, un espiar, la hora tranga,

Los crits e los arríders.

Que s'enten votz .

Cent soviéners entà mila ans.

D'alhors, malaut, absenta o simplament vielh,

Que's pòt har las hèstas de cap.

Que's los pòt har de pertot,

Amassa, e com a las Hèstas,

Sans plan saber com.

Perqué çò Concors ?

Com dit Antoine de Saint-Exupéry :

« Si voletz

Que coneishi las vòstas civilizacions,

Que contatz–jo

Las vòstas Hèstas. »